Kiến tạo quản lý bền vững tài nguyên nước: Đặt niềm tin vào thế hệ trẻ

(TN&MT) - Diễn đàn các nhà khoa học trẻ vì tài nguyên nước bền vững 2023 (YP4W 2023) với chủ đề "An ninh nguồn nước và khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu tại Việt Nam" vừa được UNESCO Việt Nam phối hợp với Viện Quy hoạch Thủy lợi, Bộ NN&PTNT tổ chức tại tòa nhà Xanh Một Liên hợp quốc (Hà Nội).

Diễn đàn có sự tham gia của hơn 40 đại biểu là các chuyên gia, các nhà khoa học trẻ Việt Nam đến từ các cơ quan của chính phủ, trường đại học, các tổ chức phi chính phủ… làm việc trong lĩnh vực tài nguyên nước, môi trường, tài nguyên thiên nhiên và lĩnh vực liên quan.

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Thái Gia Khánh - Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch Thủy lợi cho biết, an ninh nguồn nước tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức do những thay đổi nhanh chóng về khí hậu, dân số và kinh tế. Để giải quyết và ứng phó với những thách thức này, một trong những đối tượng được đặt niềm tin lớn đó là các nhà khoa học trẻ, chuyên gia trẻ - những người tràn đầy năng lực và nhiệt huyết kiến tạo thay đổi tương lai một cách bền vững.

Vì vậy, Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch Thủy lợi Thái Gia Khánh tin tưởng Diễn đàn là nơi các nhà khoa học trẻ chia sẻ, cập nhật kiến thức, thảo luận về các thách thức an ninh nguồn nước ở Việt Nam và kinh nghiệm giải quyết các thách thức này, đồng thời thúc đẩy hình thành Mạng lưới các nhà khoa học trẻ vì tài nguyên nước bền vững tại Việt Nam.

Trao đổi tại Diễn đàn, ông Michael Croft - Quyền Trưởng Đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam cho rằng: Việc UNESCO tại Việt Nam phối hợp tổ chức Diễn đàn các nhà khoa học trẻ vì tài nguyên nước bền vững 2023 (UP4W 2023) với chủ đề “An ninh nguồn nước và khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu tại Việt Nam” là hoạt động thúc đẩy hợp tác giữa hai bên trong việc tìm kiếm các sáng kiến từ thế hệ trẻ. Là một phần trong ưu tiên của UNESCO tại Việt Nam, Diễn đàn nhằm hỗ trợ các nhà khoa học trẻ được tham gia vào các chính sách, các chương trình liên quan về tài nguyên nước cũng như hỗ trợ các sáng kiến do các nhà khoa học trẻ/thanh niên khởi xướng về bảo vệ môi trường, tài nguyên thiên nhiên và phát triển bền vững.

Xuất phát từ mục tiêu hướng tới thế hệ trẻ, cùng với sự tham gia của các diễn giải khách mời là các chuyên gia trong và ngoài nước thuộc lĩnh vực về tài nguyên nước, Diễn đàn là nơi chia sẻ, trao đổi, cập nhật kiến thức về những thách thức và giải pháp cho an ninh nguồn nước trong bối cảnh biến đổi khí hậu ở Việt Nam thông qua các tham luận, tọa đàm, thảo luận nhóm "World Café". Diễn đàn cũng đồng thời đảm bảo bình đẳng giới cũng như thực hiện cách tiếp cận bao trùm và nhạy cảm về văn hóa.

Diễn đàn được kết cấu thành 3 phiên: Tham luận của các chuyên gia quốc tế và Việt Nam, các nhà nghiên cứu, các nhà khoa học trẻ, các cán bộ làm việc trong lĩnh vực liên quan; Tọa đàm chuyên đề về những thách thức và giải pháp cho an ninh nguồn nước trong bối cảnh biến đổi khí hậu ở Việt Nam; Thảo luận nhóm thông qua hình thức “World Café” theo các chuyên đề liên quan.

Tại phiên chuyên đề, các đại biểu đã được cập nhật kiến thức từ diễn giả quốc tế và tại Việt Nam thông qua các tham luận: “An ninh nguồn nước trong điều kiện biến đổi khí hậu từ quan điểm mối quan hệ Nước - Lương thực - Năng lượng” của TS. Alex Smajgl - Giám đốc điều hành Viện nghiên cứu tương lai khu vực Mekong; “An ninh nguồn nước tại Việt Nam - nhận diện thách thức và định hướng giải pháp” của PGS.TS Nguyễn Văn Tuấn - Trưởng phòng Quy hoạch Thủy lợi Bắc Bộ, Viện Quy hoạch Thủy lợi…

Phiên thảo luận nhận được rất nhiều các ý kiến chia sẻ quan điểm, sáng kiến của các nhà khoa học trẻ để giải quyết các vấn đề liên quan đến an ninh nguồn nước và biến đổi khí hậu. Với hình thức World Café, các đại biểu đều được tham gia một cách tích cực và toàn diện, đặc biệt là sự tham gia chủ động của các đại biểu nữ tại phần thuyết trình kết quả thảo luận.

Phiên tọa đàm với các khách mời là các chuyên gia giàu kinh nghiệm đến từ nhiều đơn vị khác nhau trong lĩnh vực tài nguyên nước: TS. Đào Trọng Tứ - Phó Giám đốc Trung tâm phát triển bền vững tài nguyên nước và thích nghi biến đổi khí hậu (CEWAREC); PGS.TS Đỗ Hoài Nam - Phó Giám đốc Trung tâm Đào tạo và Hợp tác quốc tế, Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam; TS Nguyễn Thúy Anh - Cán bộ thuộc Cục Quản lý tài nguyên nước, Bộ TN&MT; Th.S Trần Lan Hương - Trưởng ban Khoa học Tự nhiên, UNESCO tại Việt Nam. Nhiều đại biểu đã đặt câu hỏi cho các diễn giả về các thách thức của Việt Nam trong đảm bảo an ninh nguồn nước trong bối cảnh biến đổi khí hậu, cũng như những giải pháp nhằm giải quyết các thách thức này.

Diễn đàn đã cung cấp các góc nhìn đa chiều và toàn diện về an ninh nguồn nước Việt Nam và các giải pháp ứng phó trong điều kiện biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp. Những vấn đề đặt ra được giải đáp dựa trên thực tiễn và cơ sở khoa học, nhiều quan điểm giải pháp tìm được tiếng nói chung.

Đánh giá về thành công của Diễn đàn, ông Michael Croft cho biết: “Diễn đàn đóng vai trò thúc đẩy sự hiểu biết chung về các vấn đề liên quan đến an ninh nguồn nước hiện nay, giúp nuôi dưỡng một cách tiếp cận chung và thảo luận về cách tốt nhất mà tất cả chúng ta có thể làm việc cùng nhau và thúc đẩy các chuyên gia trẻ để hỗ trợ Việt Nam trong các nỗ lực quản lý nước hướng tới phát triển bền vững. Tôi tin tưởng Diễn đàn là khởi đầu tốt đẹp đặt nền móng thuận lợi cho những người trẻ tuổi chung tay giải quyết những thách thức trong đảm bảo an ninh nguồn nước”.