Khoảng 40% lượng nước thải tại các KCN xả thẳng ra môi trường

Ngày đăng: 02:25:40 21-08-2014

Gần 40% lượng nước thải hằng ngày tại các khu công nghiệp (KCN) được xả thẳng ra môi trường không qua xử lí. Chỉ trong quý 1/2014, thanh tra Bộ Tài nguyên – Môi trường đã xử phạt trên 12 tỉ đồng đối với các cơ sở, khu công nghiệp gây ô nhiễm môi trường.

Tỉ lệ lấp đầy các KCN chỉ đạt trung bình 60% gây lãng phí đất đai… Bức tranh tối màu đó là hệ lụy của một thời kì phát triển quá nóng các KCN trong khi khả năng kiểm soát còn hạn chế…

Ô nhiễm nước thải khu công nghiệp

Ông Lương Duy Hanh, Chánh Thanh tra Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên – Môi trường) cho biết, đến tháng 12/2013, cả nước có 409 KCN được quy hoạch với tổng diện tích 114.563 ha, trong đó có 296 KCN được Thủ tướng Chính phủ ra quyết định thành lập, tăng 7 KCN so với năm 2012. Hiện nay, đã có 214 KCN đang hoạt động với diện tích 47.768 ha, 104 KCN đang xây dựng với diện tích 30.024 ha và 91 KCN chưa xây dựng với diện tích 36.771 ha.

Tuy nhiên, mới có 141/214 KCN đang hoạt động đầu tư hệ thống xử lý nước thải tập trung, tổng công suất thiết kế 600.000m3/ngày đêm. Mặc dù vậy, hệ thống này cũng không vận hành hết công suất thiết kế mà chỉ xử lý được khoảng 60% lượng nước thải phát sinh, lượng còn lại phần lớn xả trực tiếp ra môi trường. Nhiều cơ sở hoạt động từ những năm trước với công nghệ sản xuất lạc hậu nên cũng chưa xử lý khí thải đạt quy chuẩn cho phép.

Thanh tra môi trường các cấp đã phát hiện và xử lý vi phạm đối với các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm không khí tại một số KCN như Hố Nai, Long Thành, Nhơn Trạch 1, Suối Tre (Đồng Nai), KCN Đồng An (Bình Dương)… Ngoài ra, nhiều KCN chưa thực hiện đúng quy hoạch được phê duyệt, thay đổi ngành nghề đầu tư hoặc thay đổi một số nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt. Một số KCN đi vào hoạt động mà chưa lập và trình phê duyệt đánh giá tác động môi trường; chưa lắp đặt hệ thống quan trắc tự động; quản lý chất thải rắn và chất thải nguy hại chưa đúng quy định; xả nước thải vào hệ thống thu gom nước mưa…

Hiện nay, tỷ lệ lấp đầy các dự án đầu tư trong 214 KCN đã đi vào hoạt động đạt trung bình khoảng 60% diện tích; trong đó không ít KCN đã đi vào hoạt động nhiều năm nay nhưng tỷ lệ lấp đầy mới chỉ đạt khoảng 20%... gây lãng phí tài nguyên đất.

Theo ông Hanh, có nhiều KCN lấp đầy 70 -100% diện tích nhưng cũng chưa đầu tư xây dựng hoặc đầu tư chưa hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải tập trung nên đã xảy ra tình trạng xả nước thải gây ô nhiễm môi trường như KCN Trà Nóc (Cần Thơ), KCN Tịnh Phong (Quảng Ngãi), KCN Tây Bắc Đồng Hới (Quảng Bình), KCN Vũng Áng (Hà Tĩnh), KCN Nam Cấm (Nghệ An)… TS Hoàng Dương Tùng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên – Môi trường) cho biết thêm, việc vận hành hệ thống xử lí nước thải tập trung khá tốn kém, vì thế nhiều KCN né tránh vận hành.

Tại nhiều KCN mặc dù có hệ thống xử lí nước thải tập trung song một số cơ sở không tiến hành đấu nối vào hệ thống mà vận hành riêng dẫn đến khó kiểm soát. Để giám sát chặt chẽ hoạt động xả thải ra môi trường của các KCN, TS Tùng cho rằng, cần phải lắp đặt các trạm quan trắc tự động tại các KCN để kịp thời phát hiện sai phạm. Hệ thống quan trắc sẽ giúp Ban quản lí KCN nắm được thông số về mức độ ô nhiễm từ nước thải, chất lượng nước, tình hình thu gom, xử lí chất thải rắn… Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có khoảng 10% các KCN có lắp đặt hệ thống quan trắc tự động.

KCN

Tình trạng ô nhiễm ở các KCN là hệ lụy của thời kì phát triển quá nóng các KCN. Hơn 20 năm qua, số lượng các KCN được thành lập theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ đã phát triển từ chỗ cả nước chỉ có 1 KCN năm 1991 (KCN Tân Thuận – TP Hồ Chí Minh), đến cuối năm 2013 đã có 409 KCN, trong đó 214 KCN đã đi vào hoạt động.